• De familie Oerlemans, voorouders van Bet en Kees
• Jan Jan Cornelis Oirlemans (+16 aug. 1625), en hoe verder?
• Jan Cornelis Oirlemans, wie is zijn familie?
• Ia er nog iets te vinden van Cornelis Cornelis Oerlman (de oude)?
• Waardoor is het zo’n lastige puzzel?
• Cornelis de oude en de jonge
• Cornelis beroofd door de Staatsen (1581)

De familie Oerlemans, voorouders van Bet en Kees

Ik heb in de begintijd van mijn stamboomuitzoekerij de Oerlemans familie uitgezocht tot 8 februari 1712, toen Leendert Oerlemans in Loon op Zand trouwde met Wilhelma Hamers. Wil mijn oma en haar voorouders meer eren, meer plek geven, en ben benieuwd of ik nu nog meer kan vinden (juli 2023).
Ik ga aan de slag.

Ik kom nu 3 voorvaders verder, en kom bij Jan Jan Cornelis Oelemans, die op 13 januari 1629 trouwt in Loon op Zand met Agneesken Leenderts van den Hove. Nog steeds in Loon op Zand.
De naam van haar vader is de “oorzaak” van de Leendert van 1712.

vigesima septima dies
decembris contraxerunt
sponsalia Johannes Johannis
Oirlemans et Agnes Leonardi
coram testibus Giulielmus
Matthei et Theodorus Cornelii

Solemnisatum est eorum
matrimonium coram
testibus Leonardus Gee….ini et
Mr. Guilielmi Judimagistre hac 13 die
Januari Anno 1629

Ofwel: Op (woensdag) de 27e dag van december zijn in ondertrouw gegaan Johannes Johannis (Jan Jan) Oirlemans en Agnes Leonardi (dochter van Leendert), in aanwezigheid van de getuigen Guilielmus Matthei (Willem, zoon van Mattheus) en Theodorus Cornelii (Dirk, zoon van Cornelis)
De plechtigheid voor hun huwelijk, in aanwezigheid van de getuigen Leonardus Gee….ini en Mr. Guilielmi, rechter, was hier op de 13e dag in Januari van het jaar 1629 (een zaterdag)
(Loon op Zand – Inv. 2 RK Trouwboek 1624-1648 blad 123)

De spelling is hier Oirlemans. Ik kom daar later op terug bij de naam Oerlemans.

Jan Jan Cornelis Oirlemans, en hoe verder?

Het blijkt een hele puzzel te zijn, vooral de periode 1600-1650.

Jan is een directe voorvader van mijn oma Bet Oerlemans. Dat krijg ik redelijk snel gevonden.
Maar dan de vraag: zijn vader zal Jan Cornelis Oerlemans zijn, maar wie is zijn opa? Is dat Cornelis Peter Oerlemans.

Het lijkt heel eenvoudig om die aan elkaar te koppelen. Maar mijn gevoel zegt me, dat het niet klopt. Dat is helaas niet genoeg, en begin aan de puzzel.

Ik zoek de vernoemingen van Jan Cornelis Oirlemans na. Een uitgebreid overzicht kunt u vinden op deze pagina.

Samengevat:
Er is een Jan Cornelis Peter Oirlemans, die op 27 januari 1651 geldt leent van Steven Lenaerts van den Hove. Uit latere akten blijkt, dat hij een zus Cathelijn heeft, en broer Cornelis, en een halfzus Maijken.
Op 2 juli 1663 blijkt dat hij nog in leven is.

Er is een Jan Cornelis Oirlemans, die vòòr 27-28 februari 1631 overleden is. Uit die en andere akten blijkt, dat hij kinderen heeft: Jan, Lijsken, Lenaert en Adriaentken. De naam van het 5e kind heb ik niet kunnen achterhalen.
Uit latere akten staat hij steeds vermeld als wijlen Jan Cornelis Oirlemans.

Conclusie: er zijn er 2 met de naam Jan Cornelis Oirlemans, met een andere tijd, waarin ze nog in leven zijn. Van de ene is duidelijk dat zijn vader Cornelis Peter Oirlemans is.
Hoe zit dat met de andere?

Jan Cornelis Oirlemans, wie is zijn familie?

In een akte van 22 januari 1626 kom ik tegen:

Jan Cornelis Oirlemans, Cathalijn Cornelis Oirlemans, en Dierck Cornelis en Cornelis Cornelis Oirlemans de jonge, broers.

Het betekent dat er ook een Cornelis Cornelis Oirlemans de oude geweest moet zijn.
Dat kan een oudere broer of zijn vader of zijn oom geweest zijn.
In dit geval is het zijn vader, zoals blijkt uit de akten van 8 januari 1629 en van 8 nov. 1642 waarin zijn zus Cathalijn Cornelis Cornelis Oirlemans genoemd wordt:

Jan zoon wijlen Iewaen Gielissen, verwekt bij dezelfde Iewaen en wijlen Catharina wijlen Cornelis Cornelissen Oirlemans (Loon op Zand – Schepenbank Inv. 70 f 40v/41).
Hier is niet alleen haar vader, maar ook haar grootvader genoemd.
Mogelijk is dat vermeld omdat er ook een Catharina Cornelis Peter Oirlemans voorkomt in die tijd (zie hiervoor).

Daarmee is het antwoord op de vraag, wie de vader is van Jan, Lijsbeth, Lenaert en Adriaentken:
Jan Cornelis Cornelis Oirlemans.
Hun ooms zijn
Dierck Cornelis Cornelis Oirlemans, en
Cornelis Cornelis Cornelis Oirlemans de jonge,
Hun tante is Cathalijn Cornelis Cornelis Oerlemans.

En het antwoord op de vraag, wie hun opa is:
Cornelis Cornelis Oirlemans de oude.

Is er nog iets te vinden van Cornelis Cornelis Oirlemans (de oude)?

In 3 opeenvolgende akten op 26 juli 1608 kom ik tegen:
Cornelis Cornelisse Oerlman: hij verkoopt zijn kindsdeel, 1/4 part in een erfenisse op de Efterlingh aan zijn zwager Adriaen Henrick Pauwels
Floris Hendrick Reijnen, als man van Ariaenke Claes Cornelisse Oerlman
Cornelis Cornelisse Oerlman als voogd van de weeskinderen van Ariaen Peter Verdiesen

In een akte van 6 januari 1568 kom ik tegen:
Floris Hendrickse, man van Anneke Cornelissen dochter
Adriaen Peter Verdiesen, man van Lijsken Cornelis dochter
Claesken Cornelissen met voogd
Cornelis Cornelissen absent

Claesken is getrouwd met Adriaen Henrick Pauwels.

Het is duidelijk dat de personen uit beide akten dezelfde zijn. Alleen in de akte van 1568 is de naam Oerlman of een variant daarop niet gebruikt.

Conclusie:
Cornelis Oerlman heeft 4 kinderen:
Cornelis (de oude)
Ariaenke (getrouwd met Floris Henrick Reijnen)
Lijsken (getrouwd met Adriaen Peter Verdiesen)
Claesken (getrouwd met Adriaen Henrick Pauwels)

Cornelis Cornelis de oude heeft 4, waarschijnlijk 5 kinderen:
Jan (getrouwd met Ariaentken Mattheus Jansse Berchmans)
Dierck (getrouwd met Hendricxken Anthonius Hendricx Oirlemans (inderdaad Oerlemans-Oerlemans)
Cornelis (getrouwd met Aleijtken Adriaen Diercxssen de Bie)
Cathalijn (getrouwd met Juen Diels, daarna met Claes Jansse Hagen)
Claes

Waardoor is het een lastige puzzel?

• Er komt 2 keer een Jan Cornelis Oerlemans voor
• Er komt 2 keer een Cathalijn Cornelis Oerlemans voor
• Ik heb geen akte gevonden waarin een directe link tussen de “blokken” voorkomt:
  koppeling van de 4 kinderen van Cornelis Cornelis Oerlman (de oude) aan de groep met Jan, Dierck, Cornelis en Cathelijn Cornelissen Oirlemans.
  Via Cathelijn Cornelis Cornelissen is wel een verband te leggen, en ook door de erfenissen, goederen die verdeeld of verkocht worden, maar sluitend is het daarmee niet.
• De familie Ten Hove-Stevens:
  Jan Jan Cornelis Oerlemans is getrouwd met Agnes, dochter van Lendert ten Hove en Anthonisken Jan Stevens.
  Cornelis Peter Oerlemans is getrouwd met Mayken, een zus van Anthonisken. Hij is daarmee een oom van Agnes.

Cornelis Cornelis Oerlemans de oude en de jonge

Cornelis Cornelis Oerlemans de oude heb ik nergens aangetroffen met die toevoeging.
Wel Cornelis Cornelis Oerlemans de jonge, namelijk op 22 januari 1626, bij de verdeling van zijn nalatenschap en die van zijn broer Dierck. Ook bij de verdeling op 29 september 1628, bij de verdeling van Anthonis Hendricx Oirlemans (de vader van Hendricxken, getrouwd met Dirck Cornelis Oirlemans).
Het lijkt er op, dat ter onderscheid alleen bij de zoon de toevoeging gemaakt is.

Van beide is geen overlijdensdatum bekend. Cornelis Cornelis Oirlemans de oude heeft bij de akte van 1608 nog een ontvangst van betaling gekregen op 4 januari 1620. Die lijkt dan nog in leven te zijn.

In de akte van 22 januari 1626 is Cornelis Cornelis Oirlemans de jonge overleden. In een akte van 16 december 1626 is bij de ligging van een akker op de Vaerte sprake van de erfgenamen wijlen Cornelis Cornelis Oirlemans de jonge.

Beroofd door de Staatsen (1581)

Het is augustus 1581. Cornelis Cornelis Oirlemans legt een verklaring af voor de schepenen van Loon op Zand.

De akte is slecht leesbaar, de kwaliteit is niet best, maar toch: Cornelis Cornelis Oirlemans, verklaart uit zijn huis gehaald te zijn door soldaten van kapitein Nicolai, gelegen in Heusden. Hij weet niet wie het zijn en heeft 60 gulden moeten betalen.

Voor hem heeft Arijaen Peter Verdiesen een verklaring afgelegd. Hij is getrouwd met Lijsken Cornelis Oirlemans. Dat is de zus van Cornelis Cornelis Oirlemans (de oude).
Hij gaat naar zijn beesten, en is door 7 soldaten uit de stad van de graaf (van Oranje) onder kapitein Semsc (?) gevangen genomen en heeft 12 gulden moeten betalen. Hij kent wel een aantal soldaten bij naam:
Peeter Bloethoven, Frans Jonckbloet en Baldewijn van Ruermonde ende nog eene met eene ooge genaempt Mom.

Op dit blad staan nog 2 dergelijke verklaringen

Geertruidenberg is op 31 augustus 1573 door 12 watergeuzen bezet, en op 1 september trekt Willem van Oranje de stad binnen.
De dagen erna werd er ondanks een overeenkomst met het stadsbestuur toch een beeldenstorm gehouden, kloosters geplunderd, 9 geestelijken vermoord, en nonnen beroofd en mishandeld.
(Bron: wikipedia Inname_van_Geertruidenberg_(1573)
Om aan te geven hoe het er aan toe ging.

Tot april 1589 blijft de vesting in handen van de staatsen.
Dat zou betekenen, dat het staatse soldaten geweest moeten zijn.

Mocht het over soldaten uit de vesting Heusden gaan: die plaats was ook in handen van de Staatsen.

De soldaten van Willem van Oranje kregen vaak laat of niet betaald voor hun dienst. Door erop uit te gaan, net zoals hierboven, haalden ze toch nog wat binnen.

Een artikel uit BN de Stem van Mr. Herman Peters: Waar de soldaat kwam, leed de boer. Het gaat over het beeld van de “heldhaftige” bevrijding.