- Jenever uit Schiedam (Schiedam 1901-Kaatsheuvel 1985)
- Pieter Meeren (Kaatsheuvel 1891-1966)
- Jan Baptist Meeren (1838-1907)
- De Baan
- Familie in ’t Groen
- Familie Oerlemans
- Familie Sprangers
- Laureijs Meren in de gevangenis in Hoogstraten (1567-1587)
- Verkoop van de stede bij de Regtestraat in Breda (1602)
Jenever uit Schiedam (Schiedam 1901-Kaatsheuvel 1985)
Wat heeft jenever uit Schiedam te maken met de Meerens?
Op bezoek bij mijn achternicht Carla Smulders-Klerks vertelt zij over Liduina Zoetmulder en dat zij wat te maken zou hebben met jenever uit Schiedam. Ik ben benieuwd, hoe dat zit, en ga op zoek.
Eerst: wie is Liduina?
Liduina trouwt op 13 mei 1953 met Pieter Meeren.
In 1948 is zijn vrouw Adriana Rekkers overleden, en van hun 4 kinderen zijn in 1953 de oudste 3 meisjes getrouwd. Nellie is 33, Jo is 31 en Annie ook. Hun zoon Han zal ongetrouwd blijven.
Carla is de dochter van Nellie Meeren, in 1951 getrouwd met Jan Klerks. Pieter Meeren is haar opa en Liduina is de 2e vrouw van haar opa.
Hoe hebben Pieter en Liduina elkaar ontmoet? Ik weet het (nog) niet. Liduina komt uit Schiedam en Pieter uit Kaatsheuvel, niet bepaald in de buurt.
Liduina is geboren op 12 oktober 1901 aan de Lange Nieuwstraat in Schiedam. Ze is de dochter van Petrus Johannes Zoetmulder en Maria Anna Nolet.
Liduina is geboren op 12 oktober 1901 aan de Lange Nieuwstraat in Schiedam. Ze is de dochter van Petrus Johannes Zoetmulder en Maria Anna Nolet.
Haar vader is graanfactor: dat is een persoon, die zich in havensteden bezig houdt met het in ontvangst nemen en de opslag van het graan, dat verder moet worden vervoerd. Hij belast zich dus ook met het doen lossen van ladingen, het overladen op binnenschepen of spoorwegwagons, etc. (Bron: ensie).
Haar moeder is de dochter van Jac Nolet en Geertruid van Hees. Jac is distillateur en eigenaar van Nolet Distillery, ofwel van de Nolet jenever. Haar broer Joannes neemt het bedrijf over van zijn vader.
Zo is de opa van Liduina de eigenaar van het familiebedrijf, en later haar oom.
Dus klopt het verhaal, dat over haar in de familie verteld wordt.
Meer over de 11 generaties van het familiebedrijf is te vinden op hun site.
Pieter Meeren (Kaatsheuvel 1891-1966)
Hierboven is hij getrouwd met Liduina Zoetmulder, en is hij de opa van Carla Smulders-Klerks. Hij heeft 3 dochters en 1 zoon uit het 1e huwelijk: Nellie, Jo, Annie en Han.
Wat heb ik nog meer over hem kunnen vinden?
Allereerst zijn geboorte:
Loon op Zand Geb. reg 1891 akte 262
Pieter is geboren in Baan nr 834. Zijn vader is boer, en is dan 52 jaar. Zijn moeder Pietje is 41 jaar. Zijn oudste (half)broer Jan is 21 en (half) broer Koos is 20 (mijn opa). Hij zal nog een zusje Mieke krijgen. Dan is vader 59 en moeder 46 jaar.
Pieter groeit hier in de Baan op de boerderij op.
Vader Jan Baptist krijgt darmkanker in 1907. Pieter is dan 15 jaar.
Het zal veel indruk gemaakt hebben op Pieter, en ieder van het gezin.
6 Jaar later, in 1913, hertrouwt moeder, dan 62 jaar, met Andries van Kuijk, geboren in Waspik, 66 jaar, en die in ’t Straatje woont, en waarvan zijn vrouw Anna Huyben 5 maanden eerder overleden is. Hij trekt in bij het gezin aan de Baan.
Hun geluk duurt slechts 5 jaar. Zijn moeder Pietje overlijdt op 2 augustus 1918. Pieter is dan 26 jaar. Ook zijn zussen Johanna en Mieke wonen nog thuis. 6 andere kinderen zijn het huis al uit, getrouwd of werkend op een ander, zoals oudste zoon Jan.
Zus Johanna trouwt in 1918, en als Pieter trouwt met Adriana Rekkers op 12 mei 1919, gaan ze wonen in het ouderlijk huis. Daar woont dan alleen nog zus Mieke. Die zal een half jaar later trouwen, en gaat in Berkdijk wonen.
Bij Andries staat in het Bevolkingsregister de Baan doorgestreept en is Dreefsche Weg er bij geschreven, alleen staat er geen datum bij, en weet daarom niet of hij er nog woont, als Pieter trouwt.
De afstammelingen van Pieter zijn op een aparte pagina te volgen als schema en als beschrijving. Daarin is ook aandacht voor dochter Nellie en het huis aan de Rechtvaart.
Ze krijgen er 6 kinderen: Nellie (1920), Jo (1921), Annie (1922), Han (1923), Jantje (1924) en Marietje (1926).
Jantje overlijdt in 1926. Hij is dan 1 jaar en 8 maanden. Kort daarvoor is Marietje geboren. Ze overlijdt met 9 maanden op 7 januari 1927. Dat moeten zware tijden geweest zijn voor het gezin.
We zien advertenties van hem in het Weekblad voor de Noordbrabantse Christelijke Boerenbond, de bond voor de behartiging van de belangen van de boeren, opgericht in 1896:
Pieter besluit in 1931 om deze boerderij te verkopen, en te gaan wonen in een boerderij in de Marktstraat 14 in het centrum van Kaatsheuvel.
Loon op Zand, Not. Arch. 817 inv 314 akte 96 en 97 scan 80
Pieter verkoopt huis, schuur, tuin en erf, bouw- en weiland, schaarbosch, weg, en heide, kadastraal bekend Sectie G 38, 39, 40, 48, 49, …. tesamen groot 9 hectaren, 67 aren en 40 centiaren aan landbouwer Antonie in t Groen, landbouwer, voor 13000 gulden.
Antonie leent 10000 gulden van de vennootschap onder firma Godefridus van Lier, waarvan de firmanten zijn:
Johannes Adrianus van Lier
Jacobus Adrianus van Lier
Henricus Jacobus van Lier
Adriaan Christiaan van Lier,
schoenfabrikanten te Loon op Zand.
Hun vader is Godefridus van Lier, getrouwd met Allegonda Moonen. Ze hebben 4 zoons en 2 dochters.
Jac van Lier is de overgrootvader van mijn schoondochter Pauline Beerens.
Onder de akte tekenen Pieter, Antonie, J. van Lier, H.J. van Lier. De J. van Lier is Jan van Lier en niet Jacq van Lier. (blijkt uit de handtekeningen, gezet bij het trouwen van Jacq.)
Na Toon in ’t Groen kwam zijn zoon Antoon in ’t Groen in de boerderij. Anno 2023 woont de kleinzoon Anton in ’t Groen met zijn vrouw Anne in de boerderij, samen met zijn moeder Fien Pijnenburg.
Pieter Meeren is een actief persoon in de “Ketsheuvel”: ook aan de Marktstraat heeft hij een boerderij, hij is een dorser en is winkelier in gereedschap.
Pieter is keurmeester bij de paarden keuring op de Markt. Hij is penningmeester van de verzekering Onderlinge Paardenfonds, bestuurslid van de R.K. Boerenbond.
Achter zijn boerderij ligt een voetbalveld, genaamd de kloosterwei, waar competitie gespeeld wordt (bv. door het kampioenselftal van DES(K) in de 3e klassse 1934-1935). Later wordt daar de Brandweer gehuisvest. Bij de aanduiding van die locaties is hij steeds genoemd.
Steenbergen Eduard, Gehecht aan Kaatsheuvel – in beeld en geschrift – Kaatsheuvel – 2014 – Gianotten Printed Media – Tilburg – Pag. 234 boven
Steenbergen Eduard, Gehecht aan Kaatsheuvel – in beeld en geschrift – Kaatsheuvel – 2014 – Gianotten Printed Media – Tilburg – Pag. 234
Weekblad van den NCB, 1953, no. 336, 25 juli 1953, blad 10, 3e kolom
In 1962 verhuizen ze naar de Gasthuisstraat 62: Pieter, 70 jaar, zijn 2e vrouw Liduina Zoetmulder, 61 jaar en zoon Han, 38 jaar, wonen.
Pieter overlijdt er, 75 jaar oud, in 1966.
Later, rond 1976, gaan Liduina (75 jaar) en Han (53 jaar) wonen in het verzorgingshuis De Vossenberg. Dat werd toen toegestaan.
Beide overlijden in 1985, resp. 83 en 61 jaar oud.
Jan Baptist Meeren (1838-1907)
Jan Baptist is geboren in Oosterhout op 24 februari 1838 in Wijk H huis nr. 613. De precieze plek ben ik aan het uitzoeken.
Op 20 mei 1867 trouwt hij in Teteringen met Maria Smits. Ze gaan wonen aan de Meerberg (Nu Hoge Vught). Hun eerste kind is Johanna. Ze overlijdt na 2 maanden.
Daarna krijgen zij Jan en Koos. Hun 4e kind komt dood ter wereld op 17 nov. 1872. Maria sterft in het kraambed op 19 november.
Jan Baptist is 34, blijft met 2 zoontjes van 1 en 3 jaar achter.
Twee maanden later verkoopt hij in Teteringen de hele inboedel, en vertrekt op 23 januari 1873 naar de Vaart, ze gaan inwonen bij een oom van hem.
Hij leert op de Vaart Pietje Raaymakers kennen, en op 7 mei 1875 trouwen ze in Dongen.
Ze gaan wonen op de Baan 834 (nu 16) met Jan (bijna 6) en Koos (3).
Met Pietje krijgt hij nog 11 kinderen. Ze zullen de boerderij eerst gepacht hebben. Van wie, dat ga ik nog uitzoeken.
Op 8 maart 1897 om 18:00u kopen zij voor 2780 gulden de boerderij en bijbehorende percelen, en ondertekent Jan Baptist de koopakte in de herberg van Gijsbert Lathouwers in Kaatsheuvel, voor notaris Antonius Bink uit Waalwijk.
Jan Baptist en Pietje hebben 12 hectaren met huis, schuur, verdere gebouwen, erf, bouwland, weiland, schaarbosch, weg en heide (zo’n 24 voetbalvelden).
Ze hebben 5 melkkoeien, een kalf, 2 geiten en een paard.
Op het land verbouwen ze rogge en haver. Ze hebben 2 karren, een ploeg, en 2 eggen. Van het weiland haalden ze hooi voor hun vee in de winter.
Vader Jan Baptist krijgt darmkanker in 1907. Hun jongste kind Pieter is dan 15 jaar.
Jan Baptist wordt door dokter Bot thuis geopereerd op de keukentafel. Uit een grote wond komt heel veel aangetaste darm.
Na de operatie blijft de wond open (men kent nog geen stoma). In huis is de stank van de wond alleen met wierook een beetje draaglijk te krijgen. 6 Weken lang branden zij wierook, totdat Jan Baptist overlijdt op 30 december 1907, 69 jaar oud.
De Baan
De Baan valt op door het slingerende karakter, een bijzondere baan.
Ik heb gekeken op het kadaster, toen de percelen en eigenaren vastgelegd werden om beter belasting te kunnen heffen (1811-1832). Toen was het eigendom van Wouter Adriaan Span uit Kaatsheuvel. Erachter lagen perceeltjes bouwland, weiland en hakhout. Die liepen door tot De Moerse Loop.
Ten noorden, richting Kaatsheuvel was het allemaal hei, ook voorbij de Zijstraat.
De kwekerij van in ’t Groen was toen perceel 8 en perceel 12. Erachter lag allemaal hei.
Aan de overkant van de baan, de weg: aan t begin stond daar tegenover 1 huis en erf. Daarna kleine stukjes bouwland, tot de hoogte waar Jan Baptist woonde. Daarna hei. Ook achter de perceeltje tot aan de Dreefse weg (heette toen De Post Pad) was het hei.
Als ik het zo overzie, waren er langs De Baan aan t begin links en rechts 3 huizen, verderop nog het huis waar Jan Baptist ging wonen. Kort langs de weg stukjes akker en weiland. Verder eromheen hei.
De boerderij zal er niet veel anders uitgezien hebben dan in op de eerste foto te zien is. De boerderij is afgebroken en herbouwd in 1953. De eerste foto zal van voor die tijd zijn.
Met Deboya van de Ven zal ik verder in het kadaster zoeken, wat er nog meer van de Baan 16 te vinden is.
Familie in ’t Groen
Het begin aan de Baan
Op 15 mei 1931 koopt Toon in ’t Groen de hierboven staande boerderij aan de Baan van Pieter Meeren. Hij gaat er wonen met zijn vrouw Anna Roelen. Ze krijgen er 4 kinderen, die er ook opgroeien.
Rechtsboven staat zoon Antoon. Die is geboren op 30 juli 1933 in de Baan 16. Die zal later de boerderij overnemen, en er met zijn vrouw gaan wonen.
Zijn zoon Anton: “Alleen in het begin had ons pa een paar varkens, dat werden al snel alleen koeien.
In het jaar van mijn geboorte was het erg droog en is hij overgeschakeld van melken naar vleesvee.
Daarnaast hebben ze aardappelen verkocht, suikerbieten en mais geteeld als voer voor de koeien.”
Als het fysiek niet meer lukt, houdt hij liefdevol nog 2 koeien, met de namen Mevrouw de Rooy, rechts en Mevrouw Kroelen, links.
(Foto Anton in ’t Groen)
Zijn zoon Anton met Mevrouw Kroelen – die deed haar naam eer aan.
(Foto Anton in ’t Groen)
Als die uiteindelijk weggaan, is het triest. Zijn zoon Anton heeft dit heel persoonlijk verteld op zijn site en die van Anne: De laatste koeien – Siejoe Daily, De koeienstal – Siejoe Daily, Het is goed zo – Siejoe Daily
Inmiddels is de boerderij verbouwd, waarbij Anton en Anne in de ouderlijke woning zijn ingetrokken en de inpandige stal is gaan fungeren als kangoeroe-woning voor vader en moeder.
Na het overlijden van zijn vader woont moeder er nog altijd, en blijft het een komen en gaan van familie, oude en nieuwe vrienden.
Zoals Anton zich de zaterdagen herinnert “Een keuken met een ronde tafel waaraan veehandelaren, jagers, vrienden en familie de sterkste verhalen vertelden”, zo herleven deze dagen tot op de dag van vandaag.
Generaties Antoon in ’t Groen
Aan de Baan hebben zo al 3 generaties in ’t Groen gewoond sinds 1931: Anton nu, zijn vader Antoon daarvoor, en daarvoor zijn opa Toon.
Wat opvalt is, dat het 3x een “Antonius” is. Ik ben benieuwd of er daarvoor nog meer generaties met die voornaam waren, en waar ze woonden voordat ze naar de Baan trokken.
Wat heb ik kunnen vinden: hier volgt het schema met de generaties, vanaf de vader van Anton.
Wilt u de generaties in verhaalvorm lezen, klik dan hier.
Stamboom in ’t Groen
Eenmaal begonnen kan ik het dan niet laten om de familie verder uit te zoeken. Ik vond in de Wazerweijen van Heemkundekring De Heerlijkheid Dongen van 1982 nummer 2, pagina 2-8 een artikel van Peter van Tilburg over de Dongense familie “in ’t Groen”. Dat was een prima hulp.
En van mijn vrouw heette de overgrootmoeder Anna Catharina in ’t Groen. Zij is geboren op 29 januari 1861 in Oosterhout, en getrouwd met Adrianus Snoeren, en 1 van hun kinderen is Jan Snoeren. Dat is de opa van mijn vrouw. Zou zij misschien ook tot die stamboom horen?
En na het overlijden van mijn vader trok mijn moeder, Jeanne Dekkers, nog vele jaren op met Piet in ’t Groen, ofwel Petrus Antonius in ’t Groen, geboren in Dongen op 14 april 1924. Misschien ook?
Hier volgt het schema met wat ik heb kunnen vinden. Wilt u in het schema zoeken op Antonius, geboren 30 juli 1933, de vader van Anton, dan kan dat met Ctrl-F.
Wilt u in het schema zoeken op bijvoorbeeld Anna C. in ’t Groen, of Petrus A. in ’t Groen, om te zien of die voorkomen in de stamboom, dan kan dat ook met Ctrl-F.
Wilt u de beschrijving lezen, dan kan dat hier. Het is veel tekst. Wilt u in de tekst zoeken op bijvoorbeeld Anna Catharina in ’t Groen, of Petrus Antonius in ’t Groen, om te zien of die voorkomen in de stamboom, dan kan dat met Ctrl-F.
Wilt u zoeken op Antoon, dan kan dat op dezelfde manier.
Dan kies ik uit het bidprentjesbestand van Heemkundekring De Heerlijkheid Oosterhout willekeurige 5 in ’t Groens, en kijk of zij tot de stamboom horen. Zijn er misschien nog andere “stammen” van In t Groen?
Daarna nog 5 uit Online-begraafplaatsen.
| Naam | Geboren | Waar | Overleden | Waar | Partner |
|---|---|---|---|---|---|
| Antonius P. in ’t Groen | 24-03-1924 | Dongen | 11-05-1993 | Oosterhout | Riet van Gool |
| Gijsbertus in ’t Groen | 13-05-1837 | Oosterhout | 04-05-1934 | Oosteind | – |
| Antonius in ’t Groen | 16-12-1911 | Dongen-Vaart | 18-03-1987 | Oosterhout | Maria J. de Smit |
| Antonius J. in ’t Groen | 23-04-1909 | Dongen-Vaart | 01-02-1986 | Oosterhout | Goverdina J. Weterings |
| Gerardus in ’t Groen | 26-03-1909 | Dongen | 26-10-1979 | Oosterhout | Dimphna M. Kuijpers |
| Wilhelmina in ’t Groen | 12-08-1923 | Dongen | 27-12-1986 | Oosterhout | Jacobus Mart. v. Engelen |
| A.J. in ’t Groen | 09-04-1903 | 06-07-1982 | Breda | A. de Kort | |
| Elisabeth C. in ’t Groen | 14-07-1914 | 12-05-2000 | Oisterwijk | Reijns | |
| Jacoba A. in ’t Groen | 09-07-1904 | 20-06-1982 | Helmond | Chr. Corn. Matthijssen | |
| Mathilda M. in ’t Groen | 1930 | 2014 | Nijmegen | ||
| Petronella C. in ’t Groen | 29-03-1914 | 19-03-1992 | Orthen | Andre v.d. Nieuwenhuijzen |
Deze heb ik uitgezocht en met Ctrl-F kunt u ze terugvinden in het schema of in de verhaalvorm lezen, klik dan hier.
Dus: een andere “stam” heb ik tot nu toe niet kunnen vinden.
Maar er zijn er nog zoveel om na te gaan, zie ook hieronder, dat het niet uit te sluiten is.
Bij het uitzoeken van de laatste, Petronella C. in ’t Groen, kwam ik tegen:
Met hun handtekeningen:
Waar woont de in ’t Groen?
Anton: Ooit toen ik bij Rabobank Oss werkte en de telefoon opnam, zei de onbekende tegen mij: “In ’t Groen? Dan kom je uit Kaatsheuvel of Dongen.”
Aangezien ik zelf uit Dongen kom, weet ik dat er heel wat zijn met de naam In ’t Groen.
Dan eens gaan zoeken:
In 2007 zijn er in Nederland 639 volgens het CBG met die naam. Dan moet ik wel zeggen 549 met in ’t Groen, en 90 met In ’t Groen.
| Dongen | 164 |
| Tilburg | 90 |
| Loon op Zand (met Kaatsheuvel) | 80 |
| Breda | 60 |
| Gilze en Rijen | 26 |
| Oosterhout | 23 |
| Waalwijk | 22 |
| Drimmelen | 13 |
| Etten-Leur | 7 |
| Geertruidenberg | 5 |
| Halderberghe | 5 |
| Totaal | 435 |
Dan zijn er in Dongen al 164, in Loon op Zand, (met Kaatsheuvel) 80. Maar toch wonen in de plaatsen in de buurt flinke aantallen. In totaal 435 van de 639 in heel Nederland.
Buiten dit gebied zijn Amsterdam met 12 en Eindhoven met 10 nog een paar plaatsen met veel naamdragers.
Dus met : “Dan kom je uit Kaatsheuvel of Kaatsheuvel”, was er zeker een flinke kans, dat het klopte.
Besef dat ik me niet goed raad wist met: Is het nu met een kleine letter of een hoofdletter. Misschien ook nog iets om uit te zoeken.
De naam In ’t Groen
Waar komt die naam vandaan?
Volgens het CBG is het een adresnaam, ofwel het heeft te maken met waar deze mensen woonden.
Het doet me denken aan de naam Groenstraat. Volgens Chris Buiks heeft die naam waarschijnlijk te maken met het groene beemdengebied waar het naar toe leidde. Die naam is voor het eerst in documenten te vinden in 1742. (De Wazerweijen, 1989-3, blz. 723-724).
Als je het schema of de beschrijving van de stamboom ziet, dan valt op, dat de oudsten geen naam In ’t Groen hebben.
In 1635 t/m 1638 is Geerit Anthonissen met zijn vrouw en kinderen aangeslagen voor het hoofdgeld, een belasting per persoon voor ieder, vanaf 15 jaar. Ze staan vermeld bij de Berghen.
Rond 1642 staat ook bij Anthonis Gerit Anthonisse, dat hij woonde in de Berghen in Dongen, ofwel een duingebied, overheerst door duinzand, van nu Sint-Josephstraat tot Pastoor Dirvenstraat.
Anthonis moest betalen voor de 2 koeien, die hij had.
Dit staat bij de inning van het koegeld, een belasting die je moest betalen als je 1 of meer koeien had.
Ook in 1657 moet het hoofdgeld betaald worden, de belasting voor ieder, vanaf 15 jaar.
Dan staan dicht bij elkaar geschreven:
Michiel Geerit Anthonissen , met vrouw,
Jan, zijn broer (=Aelbrecht), zijn zus (= Leijsken),
Huybrecht met zijn vrouw,
Peeter met zijn vrouw,
Geerit met zijn vrouw,
Thonis met zijn vrouw,
Je zou denken dat de familie dicht bij elkaar in de buurt woonde.
Dan zie ik in de periode daarna:
Geerit en zijn vrouw Gudula dopen Joannes in Dongen in 1660, en in het doopboek staat dat hij geboren is in Clijn Dongen.
Bij de doop van Aelbertus in 1667 staat dat hij geboren is in Loon aan de Dreef.
Zo staat er bij Michiel dat hij in 1659 dat hij op de Vaert woonde.
Bij Peeter dat hij in 1675 op Klein Dongen woonde.
Huybrecht woonde 1681 op de Vaert.
Hierbij werd de benaming In ’t Groen niet gebruikt.
Klein-Dongen, en Dongen-Vaart zijn laag gelegen, met weilanden, en beemden, ofwel het zijn groene gebieden.
Andere delen van Dongen hebben een heel ander karakter: de Berghen horen tot het zanderig gebied met duin en hei (het zuidwesten). In de zuidoosthoek is het bos te vinden.
Waar zoon Geerit in 1667 nog geen in ’t Groen gebruikt werd: Geeridt Geeridt Anthonissen, gehuwd met Barbara, zijn 2e vrouw, is op 21 oktober 1679 wel in ’t Groen gebruikt:
Loon op Zand – Schepenbank inv. 78 f. 39r kantlijn
Loon op Zand – Schepenbank Inv. f 102v-2
In 1679 vind ik nog een gebruik van in ’t Groen: Anneke, een dochter van Geerit en Gudula, ondertrouwt met Cornelis.
Vanaf die tijd neemt het gebruik toe. Het zijn wel Geret Geret Anthonissen en zijn kinderen.
Van zijn broers heb ik wel dopen van kinderen gevonden, maar ze in andere documenten niet teruggevonden. Ook geen generaties daarna.
Ze wonen in een groen gebied. Dat lijkt de meest logische verklaring van de naam. In die zin klopt de verklaring van het CBG “adresnaam, ofwel het heeft te maken waar deze mensen woonden”.
Waarom zijn ze die gaan gebruiken? Als ze met hun familie vanaf de zanderige Bergen kwamen, en nu in het groen woonden, is het in ieder geval toepasselijk.
Het kan zijn, dat ze zich hiermee onderscheidden van andere familieleden, die niet in het groen woonden. Maar dan zou ik die eerst moeten vinden, om er iets van te kunnen zeggen.
Niet alle families die daar woonden, noemden zich zo. Het lijkt echt voorbehouden aan de groep van deze stamboom.
In ’t Groen of in ’t Groen?
Volgens het CBG was in 2007 het grootste deel geschreven als in ’t Groen, namelijk 549, en als In ’t Groen 90.
Op de kaarten per naam, zie ik dat die 90 vooral in het zuiden woonden, en de 549 verspreider over het land.
Ik ben gaan zoeken naar In ’t Groen. Het valt niet mee om er te vinden.
Bij WieWasWie krijg ik 6828 reacties.
Bij Regionaal Archief Tilburg krijg ik 3992 reacties.
Ik vind een enkele In ’t Groen (29 nov. 2023):
| Naam | Geboren | Waar | Overleden | Waar | Partner/Ouders |
|---|---|---|---|---|---|
| Johannes In ’t Groen | 68 jaar | Rotterdam | 15-07-1969 | Tilburg | Wilh. Adr. van der Wee v: Theodorus In ’t Groen m: Johanna Akkermans Bij zijn geboorte in 1901 met kleine letter geschreven, bij vader ook. Deze persoon hoort ook tot de stamboom |
| Gerardus P. Elands | 64 jaar | Gilze en Rijen | 21-08-1967 | Tilburg | Elis. J.W. van de Gevel v: Petrus Elands m: Johanna In ’t Groen Bij hun trouwen in 1898 met kleine letter geschreven, en bij haar overlijden in 1953 ook. Deze persoon hoort ook tot de stamboom |
| Pieter In ’t Groen | 1882-1883 | Tilburg | Militieregister In het origineel met kleine letter geschreven | ||
| Adriana Ph. van Hest | 02-08-1890 | Tilburg | 25-12-1972 | Tilburg | Joannes Th. In ’t Groen In overl. akte met In ’t, op bidprentje met in ’t Bij hun trouwen en hun kinderen steeds met kleine letter geschreven. Deze persoon hoort ook tot de stamboom |
Tot nu toe vind ik alleen in ’t Groen.
Ik ga kijken in het adresboekje van Dongen uit 1964, met dank aan Henk Oerlemans en Rinus Krijnen. Hieronder het deel met in ’t Groen.
Hierbij komt alleen in ’t Groen voor.
Ik kan niet verklaren hoe in 2007 bij de volkstelling 90x een In ’t Groen vastgesteld is. Ik kan ze niet vinden.
Van de adressengids heb ik van een aantal gekeken of zij ook tot de stamboom behoren:
* Groen Joannes C. in ’t, Bolkensteeg 55
* Groen Laurentius J. M. in ’t, fruitkweker, Bolkensteeg 55
* Groen Laurentius J. in ’t, geb. Ligtenberg Louisa M., Gasthuisstraat 9
* Groen Lambertus J. in ’t, arbeider, Kanaalstraat 1
* Groen Antonius M. in ’t, bedrijfsleider, Deken Oomenstraat 4
Die bleken inderdaad tot de stamboom te horen. Daarbij heb ik er ook nogal wat gevonden aan de Klein Dongenseweg, maar wie dan precies wie is, kan ik door de veelheid moeilijk bepalen.
De 2e en de 5e zijn hier nog niet in het schema of de beschrijving nog niet te zien, omdat ik niet weet of ze nog in leven zijn (vanwege privacy-reden dus).
Afkomstig van Loon?
Is er iets van die familie van voor die tijd te vinden, en waar zou ik dan kunnen zoeken?
Van het gezin hierboven van Geerit Anthonissen heb ik de naam van zijn vrouw niet kunnen achterhalen. Dan heb ik zijn vader Anthonis Gerrits nog.
In de jaren 1642 en 1643 is bij de inning van het hoofdgeld Geerit genoemd: Geerit Anthonissen van Loon.
In 1645 en 1646 is het geld geïnd bij de weduwe Geerit Anthonissen van Loon. In de jaren ervoor niet en daarna niet.
Er was ook een Geerit Anthonissen van Goirle in 1642 en 1643, misschien dat de toevoeging ter onderscheid gemaakt is.
cum uxore (met zijn vrouw) —–4 gulden ,
sijn twee soons ende dochter —–6 gulden
Dongen – Dorpsbestuur Inv. 381 Hoofdgeld 1642 f. 6
Betekent dit dat hij van Loon ofwel Loon op Zand komt?
Wat kan ik er over vinden?
In de Schepenbank kom ik van 1600 tot 1650 een 21 keer een Gerit Anthonis tegen. De volledige lijst is te vinden bij Geeraert A. Gerritsen in de beschrijving.
Een paar noem ik er hier:
Op 16 mei 1629 is Geeridt Antonissen, als man van Cathatina Antonis Wijtens, bij de verkoop van 1/3e deel van een huysinge ’t Hert, op de Rechte Heirstrate en een aantal akkers.
Op 31 maart 1623 is er een Gerit Anthonis in Loon op Zand bij een verkoop van een heibodem op de Persoonsbank.
Op 17 mei 1622 verkoopt een Gerit Anthonisse in Loon op Zand een stuk land op de Vaert (=Vaartkant, aan de noordkant van nu Kaatsheuvel, is niet Dongen-Vaart).
In 1616 is er een Gerit Thonisse, getrouwd met Thoniske Thonisse bij een deling.
Genoeg kanshebbers, maar zo niet te bepalen of er een juiste bij is.
Bij de dopen gezocht. Vanaf 1608, het eerste doopboek, tot 1650 heb ik alleen gevonden:
02-02-1611: Hubertus, zoon van Gerardus Anthonius
Ook in Dongen gekeken, geen resultaat.
Bij het Dorpsbestuur gezocht. Daarvan zijn wel voor een deel scans beschikbaar, maar weinig indexen te vinden, en kost zoeken heel veel tijd.
Een aantal kleinere daarom doorzocht.
1648 Jan Gerit Thonis nieuw land is ierstmael geseth op 3 oirt (belastingkohier voor nieuw land op ’t Craenven (Inv. 647, pag. 5))
Als de scans via ocr reading in kaart gebracht zijn, is waarschijnlijk meer te vinden.
Familie Oerlemans
Bet Meeren-Oerlemans (De Moer 1873-1961)
Bet Meeren-Oerlemans is mijn oma. Ze is hiernaast op de foto 83 jaar. De foto is gemaakt bij het huwelijk van haar kleindochter Nellie van der Velden op 26 februari 1957, dochter van Marie Meeren.
Ze is dan 4 jaar weduwe. Haar man is Koos is 81 jaar oud geworden, gestorven februari 1953, nog voordat ik geboren ben eind 1953.
Bet is daarna in gaan wonen bij haar dochter Toos Sup-Meeren en schoonzoon Jan Sup aan de Hoge Steenweg 59 in Loon op Zand.
Als die naar Kaatsheuvel verhuizen, gaat ze wonen bij de buren: Marie Meeren, haar oudste dochter, en Bart van de Velden aan de Hoge Steenweg 57.
Is Kees Oerlemans familie?
De foto van mijn oma stuur ik naar een nicht van me Nelleke Kuijten-Meeren. Ze zet de foto op een Facebooksite van Loon op Zand met de vraag of iemand meer van haar weet.
Door een reactie komen we uit bij Kees Oerlemans en zijn vrouw Corrie Oerlemans-Brabers. Kees komt ook uit de Moer, en we vragen ons af of hij familie is.
We mogen op bezoek komen op 27 april 2023. Ze hebben jarenlang aan de Paalstraat gewoond in Kaatsheuvel en Kees is geboren in de Moer. Ze kennen mijn oma als Rooie Bet, vanwege haar rode haar. (Wat dochter Toos en zoon Jan ook kregen)
Na een leuke avond heb ik genoeg informatie om verder te puzzelen.
Met de puzzel van: hoe is Kees familie van Rooie Bet, ben ik bezig geweest, en ik denk hem opgelost te hebben:
Bet is een kleindochter van Leonardus Oerlemans en Hendrika Priems.
Toen Hendrika, 27 jaar oud, overleed in 1838 , is Leonardus in 1845 hertrouwd met Anna Maria Koks. Kees is een achterkleinzoon uit dit huwelijk.
De vader van Kees, is Bart Oerlemans. Hier te zien in schema.
Hij is een neef van mijn oma Bet Meeren-Oerlemans. Met dezelfde opa, met een andere oma.
Hier staat hij voor de boerderij aan de Paalstraat 19 in de Moer.
Kees groeide hier op, en bleef er na zijn trouwen met Corrie wonen tot heel recent (april 2023).
Het schema van mijn oma Bet kun je hier zien. Aangezien het op een nieuwe pagina opent, kun je ze er naast elkaar bekijken.
De familie Oerlemans, voorouders van Bet en Kees
Ik heb in de begintijd van mijn stamboomuitzoekerij de Oerlemans familie uitgezocht tot 8 februari 1712, toen Leendert Oerlemans in Loon op Zand trouwde met Wilhelma Hamers. Wil mijn oma en haar voorouders meer eren, meer plek geven, en ben benieuwd of ik nu nog meer kan vinden (juli 2023).
Ik ga aan de slag.
Ik kom nu 3 voorvaders verder, en kom bij Jan Jan Cornelis Oelemans, die op 13 januari 1629 trouwt in Loon op Zand met Agneesken Leenderts van den Hove. Nog steeds in Loon op Zand.
De naam van haar vader is de “oorzaak” van de Leendert van 1712.
vigesima septima dies
decembris contraxerunt
sponsalia Johannes Johannis
Oirlemans et Agnes Leonardi
coram testibus Giulielmus
Matthei et Theodorus Cornelii
Solemnisatum est eorum
matrimonium coram
testibus Leonardus Gee….ini et
Mr. Guilielmi Judimagistre hac 13 die
Januari Anno 1629
Ofwel: Op (woensdag) de 27e dag van december zijn in ondertrouw gegaan Johannes Johannis (Jan Jan) Oirlemans en Agnes Leonardi (dochter van Leendert), in aanwezigheid van de getuigen Guilielmus Matthei (Willem, zoon van Mattheus) en Theodorus Cornelii (Dirk, zoon van Cornelis)
De plechtigheid voor hun huwelijk, in aanwezigheid van de getuigen Leonardus Gee….ini en Mr. Guilielmi, rechter, was hier op de 13e dag in Januari van het jaar 1629 (een zaterdag)
(Loon op Zand – Inv. 2 RK Trouwboek 1624-1648 blad 123)
De spelling is hier Oirlemans. Ik kom daar later op terug bij de naam Oerlemans.
Jan Jan Cornelis Oirlemans, en hoe verder?
Het blijkt een hele puzzel te zijn, vooral de periode 1600-1650.
Jan Jan Cornelis Oerlemans is overleden op 19 augustus 1625 in Loon op Zand.
Jan is een directe voorvader van mijn oma Bet Oerlemans. Dat krijg ik redelijk snel gevonden.
Maar dan de vraag: zijn vader zal Jan Cornelis Oerlemans zijn, maar wie is zijn opa? Is dat Cornelis Peter Oerlemans.
Het lijkt heel eenvoudig om die aan elkaar te koppelen. Maar mijn gevoel zegt me, dat het niet klopt. Dat is helaas niet genoeg, en begin aan de puzzel.
Ik zoek de vernoemingen van Jan Cornelis Oirlemans na. Een uitgebreid overzicht kunt u vinden op deze pagina.
Samengevat:
Er is een Jan Cornelis Peter Oirlemans, die op 27 januari 1651 geldt leent van Steven Lenaerts van den Hove. Uit latere akten blijkt, dat hij een zus Cathelijn heeft, en broer Cornelis, en een halfzus Maijken.
Op 2 juli 1663 blijkt dat hij nog in leven is.
Er is een Jan Cornelis Oirlemans, die vòòr 27-28 februari 1631 overleden is. Uit die en andere akten blijkt, dat hij kinderen heeft: Jan, Lijsken, Lenaert en Adriaentken. De naam van het 5e kind heb ik niet kunnen achterhalen.
Uit latere akten staat hij steeds vermeld als wijlen Jan Cornelis Oirlemans.
Conclusie: er zijn er 2 met de naam Jan Cornelis Oirlemans, met een andere tijd, waarin ze nog in leven zijn. Van de ene is duidelijk dat zijn vader Cornelis Peter Oirlemans is.
Hoe zit dat met de andere?
Jan Cornelis Oirlemans, wie is zijn familie?
In een akte van 22 januari 1626 kom ik tegen:
Jan Cornelis Oirlemans, Cathalijn Cornelis Oirlemans, en Dierck Cornelis en Cornelis Cornelis Oirlemans de jonge, broers.
Het betekent dat er ook een Cornelis Cornelis Oirlemans de oude geweest moet zijn.
Dat kan een oudere broer of zijn vader of zijn oom geweest zijn.
In dit geval is het zijn vader, zoals blijkt uit de akten van 8 januari 1629 en van 8 nov. 1642 waarin zijn zus Cathalijn Cornelis Cornelis Oirlemans genoemd wordt:
Jan zoon wijlen Iewaen Gielissen, verwekt bij dezelfde Iewaen en wijlen Catharina wijlen Cornelis Cornelissen Oirlemans (Loon op Zand – Schepenbank Inv. 70 f 40v/41).
Hier is niet alleen haar vader, maar ook haar grootvader genoemd.
Mogelijk is dat vermeld omdat er ook een Catharina Cornelis Peter Oirlemans voorkomt in die tijd (zie hiervoor).
Daarmee is het antwoord op de vraag, wie de vader is van Jan, Lijsbeth, Lenaert en Adriaentken:
Jan Cornelis Cornelis Oirlemans.
Hun ooms zijn
Dierck Cornelis Cornelis Oirlemans, en
Cornelis Cornelis Cornelis Oirlemans de jonge,
Hun tante is Cathalijn Cornelis Cornelis Oerlemans.
En het antwoord op de vraag, wie hun opa is:
Cornelis Cornelis Oirlemans de oude.
Is er nog iets te vinden van Cornelis Cornelis Oirlemans (de oude)?
In 3 opeenvolgende akten op 26 juli 1608 kom ik tegen:
Cornelis Cornelisse Oerlman: hij verkoopt zijn kindsdeel, 1/4 part in een erfenisse op de Efterlingh aan zijn zwager Adriaen Henrick Pauwels
Floris Hendrick Reijnen, als man van Ariaenke Claes Cornelisse Oerlman
Cornelis Cornelisse Oerlman als voogd van de weeskinderen van Ariaen Peter Verdiesen
In een akte van 6 januari 1568 kom ik tegen:
Floris Hendrickse, man van Anneke Cornelissen dochter
Adriaen Peter Verdiesen, man van Lijsken Cornelis dochter
Claesken Cornelissen met voogd
Cornelis Cornelissen absent
Claesken is getrouwd met Adriaen Henrick Pauwels.
Het is duidelijk dat de personen uit beide akten dezelfde zijn. Alleen in de akte van 1568 is de naam Oerlman of een variant daarop niet gebruikt.
Conclusie:
Cornelis Oerlman heeft 4 kinderen:
Cornelis (de oude)
Ariaenke (getrouwd met Floris Henrick Reijnen)
Lijsken (getrouwd met Adriaen Peter Verdiesen)
Claesken (getrouwd met Adriaen Henrick Pauwels)
Cornelis Cornelis de oude heeft 4, waarschijnlijk 5 kinderen:
Jan (getrouwd met Ariaentken Mattheus Jansse Berchmans)
Dierck (getrouwd met Hendricxken Anthonius Hendricx Oirlemans (inderdaad Oerlemans-Oerlemans)
Cornelis (getrouwd met Aleijtken Adriaen Diercxssen de Bie)
Cathalijn (getrouwd met Juen Diels, daarna met Claes Jansse Hagen)
Claes
Waardoor is het een lastige puzzel?
- Er komt 2 keer een Jan Cornelis Oerlemans voor
- Er komt 2 keer een Cathalijn Cornelis Oerlemans voor
- Ik heb geen akte gevonden waarin een directe link tussen de “blokken” voorkomt:
koppeling van de 4 kinderen van Cornelis Cornelis Oerlman (de oude) aan de groep met Jan, Dierck, Cornelis en Cathelijn Cornelissen Oirlemans.
Via Cathelijn Cornelis Cornelissen is wel een verband te leggen, en ook door de erfenissen, goederen die verdeeld of verkocht worden, maar sluitend is het daarmee niet. - De familie Ten Hove-Stevens:
Jan Jan Cornelis Oerlemans is getrouwd met Agnes, dochter van Lendert ten Hove en Anthonisken Jan Stevens.
Cornelis Peter Oerlemans is getrouwd met Mayken, een zus van Anthonisken. Hij is daarmee een oom van Agnes.
Cornelis Cornelis Oerlemans de oude en de jonge
Cornelis Cornelis Oerlemans de oude heb ik nergens aangetroffen met die toevoeging.
Wel Cornelis Cornelis Oerlemans de jonge, namelijk op 22 januari 1626, bij de verdeling van zijn nalatenschap en die van zijn broer Dierck. Ook bij de verdeling op 29 september 1628, bij de verdeling van Anthonis Hendricx Oirlemans (de vader van Hendricxken, getrouwd met Dirck Cornelis Oirlemans).
Het lijkt er op, dat ter onderscheid alleen bij de zoon de toevoeging gemaakt is.
Van beide is geen overlijdensdatum bekend. Cornelis Cornelis Oirlemans de oude heeft bij de akte van 1608 nog een ontvangst van betaling gekregen op 4 januari 1620. Die lijkt dan nog in leven te zijn.
In de akte van 22 januari 1626 is Cornelis Cornelis Oirlemans de jonge overleden. In een akte van 16 december 1626 is bij de ligging van een akker op de Vaerte sprake van de erfgenamen wijlen Cornelis Cornelis Oirlemans de jonge.
Beroofd door de Staatsen (1581)
Het is augustus 1581.
De naam Oerlemans
Gebruik van de achternaam
In de stamboom hierboven is in de akte van 1568 die naam niet gebruikt. Het zijn wel dezelfde personen als die in 1608, dan wel met Oerlman er bij.
Dan vraag ik mij af: is die aanduiding er ergens daar tussenin bijgekomen, of was die er al langer, alleen niet in de akte van 1568 vermeld?
Ik heb de akten in die tussenperiode bekeken, en de oudste is van augustus 1581. Toen werd Cornelis Cornelis Oirlemans 60 gulden afhandig gemaakt door Staatse soldaten.
Op 4 mei 1598 koopt Cornelis Cornelis Oirlemans moer van de jonkheer.
Op 26 mei 1600 is Cornelis Cornelis Oerlemans momboir van de kinderen van Adriaen Verdiesen.
Op 20 juli 1600 koopt Cornelis Cornelis Oerlmans een akker op de Vaertkant.
Hoe schrijf je de naam?
Ook in de vele akten daarna staat er steeds Oerlemans, Oerlmans, Oerlman, Oirlemans bij.
De achternaam van Jan Cornelis Oirlemans bij het overlijden van zijn vrouw Adriana is Oermans.
Op de 20e september overlijdt Petrus, zoon van Corneli Oermans, ook zo geschreven.
Op 9 april 1633 overlijdt Adriana Johannis Oirlemans, dan weer zo geschreven.
In de jaren 1624 en 1625 gebeurt dat vaker, gezien bij dopen en bij overlijdens.
Daarna heb ik dat niet meer gezien.
Waar komt de naam vandaan?
Volgens de Nederlandse Familenamenbank gaat het om een toponiem, dus afgeleid van een plaats of plek. Het stelt als varianten Van Oerle en Oelemans.
Er staat ook bij Vormverandering. Dat betekent dat door de invoering in 1811 van een vaste spelling het uiteen kon lopen.
Waar komt die naam voor?
In 2007 komt in Nederland 2588x de naam Oerlemans voor, in 1947 is dat 1462 keer.
De reeks voorvaders van mijn oma Bet kun je zien in schema.
Familie Sprangers
Over deze familie met brand, ketterij, 300 jaar op 1 plek kunt u in detail lezen op deze pagina.
Laureijs Meren in de gevangenis in Hoogstraten (1567-1587)
Deze akte is van 12 augustus 1567.
Een tijd dat het rustig was, geen oorlog. Cornelis is mijn directe voorvader. Hij is de vader van Laureijs. Cornelis is jaarlijks 4 gulden schuldig en uit te reiken Wouteren van de …… Dat ben ik nog aan het ontcijferen. Als je hierboven kijkt naar het handschrift, dan weet je waarom.
De 2e akte is van 1 juli 1587. We zijn 20 jaar verder.
(Ginneken R686 f11v 1 juli 1587)
In de akte staat dat rantsoen en borgtocht betaald is door zijn broer Bastiaen op hem vrij te krijgen uit de gevangenis van Herentals.
Waarom hij daar gevangen zat, staat er niet bij. We weten niet of dit te maken heeft met de opstand, de zoals later zal blijken de 80 jarige oorlog.
Laureijs is overleden. Zijn broers Bastiaen en Jan kopen de bezittingen van hem, zijn achtergelaten vrouw en kinderen op, volgens het besettingen recht. Ofwel: er is een opstand, het is oorlog. Al bijna 20 jaar.
Ze betalen ook de huur van de stede op Couwelaer.
Verkoop van de stede bij de Regtestraat in Breda (1602)
Op 2 januari 1602 verkopen de erven van Peter Cornelis Jan Meren aan Cornelie Huych Mercelis Conincx, de weduwe van Henrick Cornelis Peter Meren, de stede en nog een aantal percelen.
Enkele van deze percelen grenzen aan grond van Jan Mathijs Meren.